De Europese Commissie heeft vandaag de resultaten bekendgemaakt van een uitgebreid onderzoek naar online consumentenrecensies. Denk hierbij aan productreviews en vaak ook aanbevelingen gepubliceerd op vergelijkingssites, webshops, boekingssites en zoekmachines. In totaal werden beoordelingen op 223 grote websites in 26 EU-lidstaten plus Noorwegen en IJsland onderzocht.
Tweederde van consumentenrecensies is ‘verdacht’
In 144 gevallen kon niet (voldoende) worden vastgesteld of de respectievelijke sites voldoende hadden gecontroleerd en bevestigd of de productrecensies echt afkomstig waren van consumenten die de betreffende producten en diensten daadwerkelijk hadden gebruikt. Met andere woorden, tweederde van de tijd waren de recensies ‘verdacht’. Ze zijn misschien echt, maar de kans is groot dat ze zijn ‘gemanipuleerd’. Verkapte reclame dus.
Ik kan niet zeggen dat dat me echt verbaast. Het fenomeen van consumentenrecensies wordt al vele jaren besproken. Niet zo lang geleden kwamen influencers ook onder vuur te liggen voor soortgelijke praktijken. Fabrikanten, maar ook online winkels en andere verkoop- of vergelijkingsportalen profiteren van het feit dat producten goed worden beoordeeld door “consumenten”. Dit komt de verkoopcijfers ten goede en de betrokken sites verdienen vaak geld aan elke verkoop die via hun portal wordt gedaan. Dit kan een directe verkoop zijn, bijvoorbeeld op sites als Bol, Coolblue, Mediamarkt of andere webshops. Maar ook indirecte verkoop, wanneer een consument op een product klikt via een zoekmachine of vergelijkingssite zoals Google, Booking, Pricewise of Beslist en deze klik vervolgens leidt tot de aankoop van het product of de dienst op de website van de aanbieder.